Wendy’s laatste kunstwerk

Als ik een lezing geef over de kracht van creativiteit of als ik iemand uit wil leggen wat crea(c)tiviteit met mensen kan doen, dan vertel ik ze over Wendy.
In 2018 leerde ik Wendy kennen via een kunstenaar die bij ons in het toenmalige pand zat. We raakten aan de praat, het klikte meteen. Wendy hoorde dat ik creatieve dagbesteding gaf. Ze was zelf erg creatief en wilde graag meedoen met onze groep. Een paar weken na onze kennismaking kwam ze naar de dagbesteding. In de maanden die volgden heeft ze me over haar ziekte verteld. Dit gebeurde vaak terwijl ze creatief bezig was, dat praatte makkelijker.

Borstkanker
In 2016 ontdekte Wendy een knobbeltje. Borstkanker! Ze liet haar borst amputeren. “Die tiet moet er gewoon af, hop weg met die kanker” zei ze.
Om uit te sluiten dat kwaadaardige cellen zich via het bloed nog ergens anders konden nestelen had de oncoloog chemokuren, immunotherapie en een hormoonbehandeling voorgesteld. Zestien chemo’s… voor elke kuur nam Wendy een vriend of vriendin mee naar het ziekenhuis. Ze gingen dan lunchen als dat spul haar arm in liep. Ze maakte van iedere keer een feestje.

Bijwerkingen
Van de immunotherapie werd Wendy doodziek. Haar lichaam schreeuwde iedere keer: doe het niet! Ze had zoveel bijwerkingen. Maar eigenlijk wist ze niet welke bijwerkingen wel en niet goed waren. De arts verlaagde de dosis. Na een half jaar ellende en vele nachtelijke opnames op de spoedeisende hulp, stopte Wendy met de immunotherapie. Ze stopte met alle behandelingen. Ze was er gewoon klaar mee. “Ik sterf nog liever aan kanker dan dat ik hiermee door moet gaan, het is echt niet te doen. Het is een hel.”

Tot haar grote verbazing bleven de bijwerkingen. De pijnen werden steeds erger, vooral in haar handen en voeten. Ze kon niet meer een stukje lopen zonder te vallen. Wendy had het idee dat ze de hele dag onder stroom stond. De heftige pijnscheuten zorgde ervoor dat ze keer op keer door haar benen zakte. Eind 2017 stelde een specialist de diagnose dunnevezelneuropathie, een progressieve spierziekte. Hoogstwaarschijnlijk is deze aandoening getriggerd door de preventieve behandeling.

Rolstoel
“Ik ben niet door mijn kanker in de rolstoel beland, maar wel door een foute behandeling” zei Wendy.
In onze gesprekken heb ik haar gevraagd of ze iemand iets kwalijk neemt. “Nee, maar ik ben wel in mijn rolstoel naar de oncoloog geweest. “Kijk, zo zit ik erbij. Ik wil dat je bij volgende patiënten aan mij denkt. Natuurlijk had hij de behandeling niet doorgezet als hij wist dat dit het gevolg zou zijn. Laat het een waarschuwing zijn. Je kan patiënten die schoon zijn ook gewoon elk halfjaar controleren met een scan of echo.

Euthanasie
“Erica er is een nieuw medicijn dat ik nog ga proberen.” Als dat niet aanslaat dan ben ik klaar, dan start ik het euthanasietraject. De pijn is echt ondraaglijk.”

Wendy was altijd vrolijk en zat vol levenslust ondanks de heftige pijn die ze had. Ze slikte zware pijnstillers. Als ze veel pijn had kwam ze toch naar de dagbesteding. Thuis heb ik ook pijn zei ze dan. Door creatief bezig te zijn kon ze haar focus verleggen, dan voelde ze soms even de pijn niet, of de pijn was minder aanwezig.

Helaas sloegen de nieuwe medicijnen niet aan. Het euthanasietraject werd ingezet. We hebben veel gesprekken gehad over pijn, doodgaan, mensen achterlaten, het hiernamaals, kunst en creativiteit. We hebben samen gelachen en gehuild.

Ik vond het heel mooi om te zien hoe Wendy haar laatste werk vorm gaf. In de tijd dat het euthanasietraject startte begon ze met schilderen op een groot doek. “Dat wil ik graag aan Gerard geven, de liefde van mijn leven. Het zal mijn laatste kunstwerk zijn.”
Ze ging schilderen, laag over laag over laag, tot ze er tevreden over was. Ze wilde alle lagen van haarzelf in het schilderij leggen.
De eerste weken zag ik veel donkere kleuren en tranen op het doek. Naarmate de tijd vorderde kwamen er steeds meer kleuren.
Op een gegeven moment zei ik tegen Wendy: “Je hebt het geaccepteerd.” “Wat bedoel je?” zei Wendy. “De euthanasie en de datum waarop je de wereld gaat verlaten.” “Ja” zei ze met een glimlach. “Nooit meer pijn hebben, helemaal vrij zijn. Het kinkt gek, maar ik kijk er naar uit. Euthanasie is een mooie dood, je glijdt weg zoals je bent. Je doet nog even je haar goed, je geeft je partner een zoen. Dan val je rustig in slaap.”

Drie weken voor haar dood was het schilderij af.
Een paar dagen voor haar dood haalde ze samen met Gerard het schilderij op. We praatten over de safari waar ze net van terug was. Ze hadden samen zo genoten in Afrika.
Het ging allemaal zoals Wendy het gepland had.
“Wendy vind je het goed als ik een verhaal over je schrijf, vroeg ik haar die middag. “Ja hoor je doet maar, je weet nooit waar het goed voor is.”

Wendy is op 9 december 2019 overleden en is slechts 45 jaar geworden.